İş Güvenliği Personeli Eğitimi ve Kursu
İş Güvenliği Eğitimi Program İçeriği
İşyerlerinde kullanılan her türlü araç , gereç ve ekipmandan kaynaklanabilecek olası riskleri öngörmek ; bu risklerden korunma ve risklerin yönetimi konusunda bilgi sahibi olunması ; iş sağlığı ve güvenliği ve genel hukuk bilgisi ile işyerlerinde öne çıkan risk faktörlerini fiziksel, kimyasal , biyolojik ve psikososyal açıdan sınıflandırabilmeyi sağlayacak detaylı bilgi aktarımı hedeflenmiştir.
İş güvenliği uzmanı olmak isteyen mühendis veya teknik elemanlara, mesleki becerilerini işyerlerinde uygulayabilmeleri için gerekli iş sağlığı ve güvenliği bilgisini kazandırmaktır.
İş Güvenliği Uzmanı Kimdir?İş güvenliği uzmanı ; iş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yetkilendirilmiş, iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip tüm mühendis , mimar , teknik eleman (teknik öğretmenler ile üniversitelerin fen ve fen-edebiyat fakülteleri fizik ve kimya bölümünden mezun olan fizikçi ve kimyagerler) ile iş sağlığı ve güvenliği bölümü (ön lisans ) mezunlarıdır.
Eşzamanlı Eğitim: Eğiticiler ile kursiyerlerin aynı zaman diliminde aynı sanal ortamda aynı ders kapsamında birarada olduğu eğitimdir.
Örgün eğitim: Toplam 90 saatlik örgün eğitim programıdır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenen esasa göre örgün eğitim 45 dakikalık ders 15 dakikalık dinlenme periyodlarından oluşmaktadır.
Uygulamalı (pratik) Eğitim: 40 Saatlik zorunlu staj programıdır. En az bir iş güvenliği uzmanının bulunduğu firmada yapılır ve staj yapılacak firma iş güvenliği uzmanlığı eğitim programına katılan kursiyer tarafından belirlenir.
İş Güvenliği Uzmanlığı Belge Sınıflandırması
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca işyerinde yapılan asıl iş dikkate alınarak işyeri tehlike sınıfları tespitine bağlı olarak İş güvenliği uzmanlık belgesi sınıfları şu şekilde belirlenmiştir:
1) (A) Sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesi;
a.(B) Sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesiyle en az 4 yıl fiilen görev yaptığını iş güvenliği sözleşmesiyle belgeleyen ve (A) Sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitimine katılarak (A) Sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olan mühendis, mimar veya teknik elemanlara,
b.İş sağlığı ve güvenliği alanında en az beş yıl teftiş yapmış mühendis , mimar veya teknik eleman olan iş müfettişleri , en az 5 yıl uzman olarak çalışmış Bakanlık iş sağlığı ve güvenliği uzmanları , iş sağlığı ve güvenliği veya iş güvenliği doktorası yapmış olan mühendis ,mimar veya teknik elemanlar ile Genel Müdürlük ve bağlı birimlerinde mühendis, mimar veya teknik eleman olarak en az 10 yıl görev yapmış olanlardan (A) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı için yapılacak sınavda başarılı olanlara, Bakanlıkça verilir.
2) (B) Sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesi;
a.(C) Sınıfı ve iş güvenliği uzmanlığı belgesiyle en az 3 yıl fiilen görev yaptığını iş güvenliği uzmanlığı sözleşmesiyle belgeleyen ve (B) Sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitimine katılarak (B) Sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olan mühendis , mimar veya teknik elemanlara,
b.İş sağlığı ve güvenliği veya iş güvenliği yüksek lisansı yapmış olan mühendis , mimar veya teknik elemanlardan (B) Sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olanlara, Bakanlıça verilir.
3) (C) Sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesi;
(C) Sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitimine katılarak yapılacak (C ) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olan mühendis , mimar veya teknik elemanlara, Bakanlıkça verilir.
Başlangıç ve Önerilen Eğitim :
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nun 1. Bölüm 3. maddesinde yer alan" İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI " ve " TEKNİK ELEMAN " tanımlarındaki yeni düzenlemeye göre;
MÜHENDİSLER, MİMARLIK FAKÜLTESİ MEZUNLARI (MİMAR, İÇ MİMAR, ŞEHİR BÖLGE PLANLAMA, ENDÜSTRİ ÜRÜNLERİ TASARIMI, PEYZAJ MİMARLIĞI ), FİZİK, KİMYA ve BİYOLOJİ MEZUNLARI, TEKNİK ÖĞRETMENLER, İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ MYO MEZUNLARI, MÜFETTİŞLER
Eğitim İçeriği
- A, B ve C Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Standart Eğitim
- İş Güvenliği Uzmanının görevleri
- Sertifika Sınavı
Bir ders saati 45 dakika ders ve 15 dakika dinlenmeden ibarettir. Her dersin başında eğiticinin kendisini tanıtması ve dersin akışını bildirmesi, ders sonunda dersi özetleyerek soru sorulmasına fırsat vermesi gereklidir. Program süresince uzaktan ve örgün eğitim sırasında derslerin günün teknolojilerine uygun hazırlanmış yazılı ve görsel eğitim materyalleri ile zenginleştirilmesi gereklidir.Derslerde örgün (yüz yüze sınıf eğitimi) eğitimin zorunlu olduğu saatler belirlenmiştir.
Eğitim İçeriği
- Açılış,Tanışma, Programın Tanıtımı ve Ön Test Uygulaması
- İş Sağlığı ve Güvenliğinin Kavram ve Kurallarının Gelişi
- İş Sağlığı ve Güvenliğine Genel Bakış ve Güvenlik Kültürü
- Türkiyede ve dünyada iş sağlığı ve güvenliği
- Temel hukuk
- İş hukuku
- Kanunlarda iş sağlığı ve güvenliği
- Ulusal ve uluslararası kuruluşlar ve sözleşmeler
- İSG hizmetleri
- İSG kurulları
- İş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri
- Risk yönetimi ve değerlendirmesi
- Çalışma ortamı gözetimi
- İş hijyeni
- İş yeri ve bina eklentileri
- Fiziksel Risk Etmenleri
- Kimyasal Risk Etmenleri
- Biyolojik Risk Etmenleri
- Psikososyal Risk Etmenleri
- Ergonomi
- Korunma Politikaları
- Kaynak işlerinde iş sağlığı ve güvenlik
- Elektrikle çalışmalarda iş sağlığı ve güvenliği
- Kaldırma araçlarında iş sağlığı ve güvenliği
- Motorlu araçlarda iş sağlığı ve güvenliği
- El Aletlerinde Güvenlik
- Bakım onarım işlerinde iş sağlığı ve güvenliği
- Yangın
- Acil Durum Planları
- Sağlık ve Güvenlik İşaretleri
- Havalandırma ve İklimlendirme Prensipleri
- Basınçlı Kaplarla çalışmalarda iş sağlığı ve güvenliği
- Kapalı Alanlarda Çalışmalarda iş sağlığı ve güvenliği
- Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda İSG
- Elle Kaldırma ve Taşıma İşlerinde İSG
- Yüksekte çalışmalarda İSG
- İnşaat iş yerlerinde İSG
- Maden iş yerlerinde İSG
- Kişisel koruyucu donanımlar
- İş ekipmanlarının tasarım,imalat ve kullanımında İSG
- İş kazaları
- Sağlık gözetimi ve meslek hastalıkları
- İş güvenliği yönünden yapılması gereken kontroller ve düzenlenecek belgeler
- Ağır ve tehlikeli işler
- Çalışma yaşamında özel risk grupları
- Vardiyalı çalışma ve gece çalışması
- Çalışma hayatında etik
- Yetişkin eğitimi,iş yerinde sağlık güvenlik eğitimi ve iletişim
- Değerlendirme ve son test
- İş yerinde pratik uygulamalar
- İşyerinde yapılan çalışmalar ve yapılacak değişikliklerle ilgili olarak tasarım, makine ve diğer teçhizatın durumu, bakımı, seçimi ve kullanılan maddeler de dâhil olmak üzere işin planlanması, organizasyonu ve uygulanması, kişisel koruyucu donanımların seçimi, temini, kullanımı, bakımı, muhafazası ve test edilmesi konularının, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına ve genel iş güvenliği kurallarına uygun olarak sürdürülmesini sağlamak için işverene tavsiyelerde bulunmak
- Risk değerlendirmesinin yapılmasını sağlamak; gerekli çalışmaları planlayarak alınacak sağlık ve güvenlik önlemleri konusunda işverene önerilerde bulunmak ve takibini yapmak
- Çalışma ortamının gözetimini yapmak, işyerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılması gereken periyodik bakım, kontrol ve ölçümleri planlamak ve uygulanmasını kontrol etmek
- İşyerinde kaza, yangın veya patlamaların önlenmesi için mevzuata uygun çalışmalar yapmak ve uygulamaları takip etmek; doğal afet, kaza, yangın veya patlama gibi durumlar için acil durum planlarının hazırlanmasını sağlamak, periyodik olarak eğitimleri ve tatbikatları yaptırmak, acil durum planı doğrultusunda hareket edilmesini sağlamak
- İş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini ilgili mevzuata uygun olarak planlamak ve uygulamak
- Çalışma ortamının gözetimi ile ilgili çalışmaları kaydetmek ve yıllık değerlendirme raporunu işyeri hekimi ile işbirliği yaparak hazırlamak
- İşyeri hekimi ile işbirliği yaparak iş kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirme yapmak, tehlikeli olayın tekrarlanmaması için inceleme ve araştırma yaparak gerekli önleyici faaliyet planlarını hazırlamak ve uygulamaların takibini yapmak
- İşyeri hekimi ile işbirliği yaparak yıllık çalışma planını hazırlamak
- İşyeri bina ve eklentilerinde, çalışma metot ve şekillerinde veya iş ekipmanında çalışanlar açısından yakın ve hayati tehlike oluşturan bir husus tespit ettiğinde işverene bildirmek
- Gerekli tedbirler işveren tarafından alınmadığı takdirde durumu Bakanlığa rapor etmek
- İşyerinde belirlediği yakın ve hayati tehlike oluşturan bir hususun acil müdahale gerektirmesi halinde işveren veya işveren vekilinin onayını almak kaydıyla geçici olarak işi durdurmak
- Görevi gereği işyerinin bütün bölümlerinde iş sağlığı ve güvenliği konusunda inceleme ve araştırma yapmak, gerekli bilgi ve belgelere ulaşmak ve çalışanlarla görüşmek
- Görevinin gerektirdiği konularda işverenin bilgisi dahilinde ilgili kurum ve kuruluşlarla iletişime geçmek ve işyerinin iç düzenlemelerine uygun olarak işbirliği yapmak
- İş güvenliği uzmanı, bu İç Yönetmelikte belirtilen görevlerini yaparken, işin normal akışını mümkün olduğu kadar aksatmamak ve verimli bir çalışma ortamının sağlanmasına katkıda bulunmak, işverenin ve işyerinin meslek sırları, ekonomik ve ticari durumları ile ilgili bilgilerini gizli tutmak
- İş güvenliği uzmanı, işyerinde yapılan çalışmalara ilişkin tespit ve tavsiyelerini onaylı deftere yazmak ve işyeri hekimi ile beraber suretlerini saklamak
İş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olamayanlar sınava girdikleri tarihten itibaren bir yıl içinde bir kez daha sınava girme hakkına sahiptirler. Ancak, bu hakkını kullanmayan veya iki sınavda da başarılı olamayan adaylar yeniden eğitim programına katılmak zorundadırlar.
İş güvenliği uzmanları, iş güvenliği uzmanlığı belgelerini aldıkları tarihten itibaren yedi yıllık aralıklarla eğitim kurumları tarafından düzenlenecek bilgi yenileme eğitimine katılmak zorundadırlar. Yenileme eğitimine katılmayan iş güvenliği uzmanlarının, iş güvenliği uzmanlığı belgeleri geçersiz sayılır ve bilgi yenileme eğitimine katılıncaya kadar bu Yönetmelik kapsamındaki görev ve yetkilerini kullanamazlar.
Bakanlıkça yapılacak olan sınavda 100 üzerinden 70 puan almaları halinde İş Güvenliği Uzmanlığı belgesini almaya hak kazanırlar. Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından biri olarak çalışmalarını başarıyla sürdürmektedir.